สำโรง ย่านเก่าแก่ของสมุทรปราการ

มีใครรู้จักสำโรงบ้าง? เชื่อว่าต้องมีหลายคนที่อาจจะงงบ้างว่าสำโรงคืออะไร แต่ถ้าบอกว่าเป็นตำบลๆหนึ่งในจังหวัดสมุทรปราการก็คงร้องอ๋อแน่นอน ด้วยเขตตำบลสำโรงนี่ อยู่คู่กับชาวสมุทรปราการมาช้านาน มีสถานที่ที่น่าสนใจ ชื่อสำโรงนี้สันนิษฐานว่าบริเวณดังกล่าวมีต้นสำโรงปลูกไว้เยอะมากในสมัยก่อน หรือบ้างก็ว่ามาจากคลองสำโรงที่เป็นสายน้ำหลักของเขตนี้ แต่ไม่ว่าจะมีที่มายังไง สำโรงก็เป็นย่านที่เก่าแก่มานานของจังหวัดสมุทรปราการมานานแล้ว เราไปดูกันดีกว่าว่าย่านแห่งนี้มีที่มาที่ไปยังไงบ้าง

ประวัติความเป็นมาของย่านสำโรง

มีจุดเริ่มต้นจาก “คลองสำโรง” ซึ่งเป็นคลองขุดที่เชื่อมแม่น้ำเจ้าพระยา กับ แม่น้ำบางปะกง เป็นคลองที่สำคัญของจังหวัดสมุทรปราการ และจังหวัดฉะเชิงเทรา ระยะทางยาวประมาณ 55 กิโลเมตรเริ่มจากแม่น้ำเจ้าพระยา ตำบลสำโรง และตำบลสำโรงกลาง (เทศบาลเมืองปู่เจ้าสมิงพราย) อำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ ผ่านพื้นที่อำเภอเมืองสมุทรปราการ อำเภอบางพลี อำเภอบางเสาธง อำเภอบางบ่อ จังหวัดสมุทรปราการ และบรรจบแม่น้ำบางปะกง ตำบลท่าสะอ้าน อำเภอบางปะกง จังหวัดฉะเชิงเทรา คาดการณ์กันว่า คลองสำโรง สายนี้ขุดขึ้นตั้งแต่สมัยยุคขอมเรืองอำนาจ ความเป็นมาที่ยาวนาน สะท้อนให้เห็นว่า มีชุมชนอยู่อาศัยตามแนวริมคลองสำโรงเกิดขึ้นมาเป็นเวลานาน ประกอบกับเมืองสมุทรปราการเองก็เป็นเมืองปากน้ำสำคัญที่มีการติดต่อค้าขายทางเรือมาตั้งแต่สมัยอยุธยา บริเวณคลองสำโรงจึงเป็นชุมชนที่ค่อยๆขยายตัว จนถึงยุครัตนโกสินทร์ที่เริ่มมีการสร้างเมือง พื้นที่บริเวณนี้ ก็มีการเติบโตไปด้วยเช่นกัน สำหรับย่านสำโรงในยุคที่กรุงเทพฯ เป็นเมืองหลวงและเริ่มมีการขยายเมือง ขยายถนน หน่วยงานภาครัฐ ยังคงรักษาคลองขุดสายนี้ไว้ เพราะถือเป็นคลองที่สำคัญ จึงมีสะพานข้ามคลองสำโรงบริเวณถนนสายสำคัญ เช่น ถนนทางรถไฟสายเก่า ถนนสุขุมวิท ถนนศรีนครินทร์ ทางพิเศษบางพลี-สุขสวัสดิ์ ถนนกิ่งแก้ว ถนนเคหะบางพลี ถนนเลี่ยงเมืองบางบ่อ ถนนรัตนราช ถนนเทพรัตน ถนนสิริโสธร

นอกจากนี้ ในช่วงที่กรุงเทพฯ กำลังขยายตัว เมืองเริ่มขยาย เริ่มมีห้างสรรพสินค้าในหลายพื้นที่ ย่านสำโรงก็เริ่มมีห้างสรรพสินค้าเกิดขึ้นเช่นกัน ภายใต้ชื่อ อิมพีเรียล เวิลด์ สำโรงในราวปี พ.ศ. 2525 ซึ่งเดิมที่ตั้งอยู่ตรงข้ามกับที่ตั้งปัจจุบัน เป็นห้างที่มีความทันสมัยแห่งหนึ่งในยุคนั้น ถือเป็นศูนย์กลางด้านการช้อปปิ้งในย่านนี้ที่ส่งผลบวกกับพื้นที่รอบข้าง ทำให้เกิดกิจการร้านค้าย่อยรายล้อมห้างสรรพสินค้าแห่งนี้ ซึ่งแม้ว่าจะอิมพีเรียล เวิลด์ สำโรงจะย้ายมาตั้งอยู่ข้างคลองสำโรงดังเช่นในปัจจุบัน แต่พื้นที่โดยรอบของห้างสรรพสินค้าแห่งนี้ ทั้งฝั่งเดิม ฝั่งใหม่ ก็มีการค้าขายที่คึกคัก

แม้ว่าย่านนี้จะมีจุดเริ่มต้นจากคลองสำโรงที่ยาวไปถึงฉะเชิงเทรา แต่ความเป็นย่านสำโรงที่คนส่วนใหญ่คุ้นเคยกระจุกตัวอยู่บริเวณฝั่งใกล้ริมแม่น้ำเจ้าพระยามากกว่า เริ่มด้วยสำโรงเหนือ (กินพื้นที่จากวัดสำโรงเหนือ ติดริมแม่น้ำเจ้าพระยาจนถึงสำนักงานเทศบาลตำบลสำโรงเหนือ (ค่อนไปทางถนนเทพารักษ์) สำโรงกลาง อยู่บริเวณถนนปู่เจ้าสมิงพราย ซึ่งบริเวณนี้จะเรียกกันว่า ย่านปู่เจ้าฯ บ้าง หรือไม่ก็ย่านสำโรง มากกว่าเรียกว่า สำโรงกลาง และถัดมาก็คือ เทศบาลสำโรงใต้ ขณะที่จุดที่ถือว่าเป็นพื้นที่ไข่แดงของย่านสำโรง ที่คนส่วนใหญ่รู้จักและคุ้นเคยมากที่สุด คือ บริเวณรัศมีรอบศูนย์การค้าอิมพีเรียล เวิลด์ สำโรงในปัจจุบัน หรือจุดที่ตั้งสถานีรถไฟฟ้า BTS สถานีสำโรง ซึ่งเป็นพื้นที่ที่อยู่บนถนนสุขุมวิท ช่วงที่ใกล้กับถนนเทพารักษ์และถนนปู่เจ้าสมิงพราย โดยในอดีตย่านสำโรง ได้รับความสนใจจากนักลงทุนท้องถิ่นเป็นหลัก นักลงทุนรายใหญ่จากส่วนกลางยังให้ความสนใจน้อยมาก นอกจากศูนย์การค้าอิมพีเรียล เวิลด์ สำโรงแล้ว ก็มีเพียงค้าปลีกแบบโมเดิร์นเทรดที่เน้นเจาะตลาดท้องถิ่นเท่านั้น แทบไม่มีโครงการใหม่ๆ เกิดขึ้นเลย

ย่านสำโรงถือว่าเป็นชุมชนขนาดใหญ่ที่แบ่งเขตการบริหารอยู่ 3 ตำบล คือตำบลสำโรงเหนือ ตำบลสำโรงกลาง และตำบลสำโรงใต้โดยมีพื้นที่รัศมีรอบศูนย์การค้าอิมพีเรียล เวิลด์ สำโรงเป็นย่านการค้าแบบท้องถิ่น ตั้งแต่รถไฟฟ้า BTS ส่วนต่อขยาย อ่อนนุช–แบริ่งเปิดใช้งานในปี พ.ศ. 2554 และเริ่มก่อสร้างโครงการรถไฟฟ้า BTS ส่วนต่อขยาย แบริ่ง-สมุทรปราการ ย่านสำโรงก็เริ่มได้รับความสนใจจากนักพัฒนาที่ดินมากขึ้น โดยเฉพาะพื้นที่รอบตัวสถานีสำโรง ราคาที่ดิน ราคาตึกแถวย่านนี้ปรับขึ้นหลายเท่าตัว

แต่เนื่องจากพื้นที่บริเวณดังกล่าวเป็นย่านเชิงพาณิชย์มายาวนาน ทำให้ราคาที่ดินสูงมาก และส่วนใหญ่จะถูกพัฒนาจนเต็มพื้นที่แล้ว จึงมีคอนโดมิเนียมใหม่ๆ เกิดขึ้นบริเวณรอบตัวสถานีสำโรงน้อยมาก และแม้ว่ารถไฟฟ้า BTS ส่วนต่อขยายแบริ่ง-สมุทรปราการ จะเปิดให้บริการสถานีสำโรง เป็นสถานีแรกของส่วนต่อขยายนี้ แต่ยังไม่เห็นความเปลี่ยนแปลงของพื้นที่ย่านนี้มากนัก เพราะการพัฒนาโครงการคอนโดมิเนียมใหม่ๆ ขยับไปยังสถานีถัดไป เช่น สถานีปู่เจ้าสมิงพราย และสถานีช้างเอราวัณ

อย่างไรก็ตาม สถานีสำโรง ยังคงเป็นสถานีสำคัญของการเชื่อมต่อรถไฟฟ้ากับระบบขนส่งมวลชนประเภทอื่น เพราะคนที่มาจากถนนปู่เข้าสมิงพราย คนที่มาจากเทพารักษ์ มาจากศรีนครินทร์ที่เชื่อมต่อกับเทพารักษ์ สามารถมาใช้บริการรถไฟฟ้า BTS สถานีสำโรงแห่งนี้ได้อย่างสะดวก และยังเป็นย่านการค้าท้องถิ่นขนาดใหญ่ มีชุมชนอยู่อาศัยหนาแน่น

ที่ตั้งของอาณาเขตย่านสำโรง

ทิศเหนือ - ติดต่อกับเขตบางนา (กรุงเทพมหานคร) มีแนวแบ่งเขตการปกครองระหว่างกรุงเทพมหานครกับจังหวัดสมุทรปราการ และถนนแบริ่ง (สุขุมวิท 107) เป็นเส้นแบ่งเขต

ทิศตะวันออก - ติดต่อกับเขตเทศบาลตำบลด่านสำโรงและเทศบาลตำบลบางเมือง

ทิศใต้ - ติดต่อกับเขตเทศบาลนครสมุทรปราการ

ทิศตะวันตก - ติดต่อกับเขตเทศบาลเมืองปู่เจ้าสมิงพราย

สถานที่สำคัญในย่านสำโรง

เจ้าพ่อทัพสำโรง
ชาวจีนที่อาศัยอยู่ในตำบลสำโรงเหนือ อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรปราการเชื่อว่าเจ้าพ่อทัพ ช่วยให้พวกเขาสร้างฐานะร่ำรวยจากการทำมาหากิน พวกเขาจึงได้สร้างศาลเจ้าพ่อทัพไว้เป็นที่สาการะบูชา ตั้งอยู่สุดถนนมหาวงษ์ หลังห้างสรรพสินค้า อิมพีเรียลเวิลด์ สำโรง ติดแม่น้ำเจ้าพระยา ทุกๆปีจะมีการจัดงานแห่เจ้าพ่อทัพที่ข้างห้างสรรพสินค้าอิมพีเรียลเวิลด์ สำโรง ในวันอาทิตย์ราวปลายเดือนมกราคมถึง ต้นเดือนกุมภาพันธ์ ในขบวนแห่ประกอบด้วยวงดุริยางค์ของโรงเรียนมัธยมวัดด่านสำโรง เป็นขบวนนำตามด้วยขบวนอื่นๆ ขบวนแห่จะเคลื่อนผ่านถนนสุขุมวิทและวกกลับไปทางถนนปู่เจ้าเพื่อกลับไปยังศาลเจ้าพ่อ ขบวนเหล่านี้เมื่อผ่านร้านค้า เจ้าของร้านจะออกมาต้อนรับและให้เงินบริจาคร่วมทำบุญ มีการจัดงานเฉลิมฉลองกัน 3 วัน 3 คืน ในงานมีการเล่นงิ้ว ภาพยนตร์และอื่นๆ ผู้ที่มาร่วมงานเชื่อว่าการได้ร่วมงานนี้พวกเขาจะประสบความสำเร็จ และมีฐานะร่ำรวยตลอดทั้งปี

พิพิธภัณฑ์ช้างเอราวัณ
งานประติมากรรมลอยตัวช้างทองแดงที่ใช้เทคนิคการเคาะขึ้นรูปด้วยมือ ที่มีความสูง จากหัวช้างลงมาสู่ฐาน วัดได้ 43.6 เมตร หรือประมาณความสูงของตึก 14 ชั้น พิพิธภัณฑ์ช้างเอราวัณสร้างขึ้นจากความคิดและจินตนาการของคุณเล็ก วิริยะพันธุ์-คุณประไพ วิริยะพันธุ์ นักธุรกิจเจ้าของบริษัทวิริยะประกันภัย ด้วยต้องการจะรักษาของโบราณที่ท่านสะสม รวมถึงรูปเคารพศักดิ์สิทธิ์ไว้ให้เป็นมรดกของแผ่นดินไทย จึงได้สร้างตัวอาคารพิพิธภัณฑ์ช้างเอราวัณขึ้นเพื่อใช้เป็นสถานที่จัดเก็บโบราณวัตถุที่มีค่าเหล่านี้ไว้เพื่อความปลอดภัยและเพื่อความเหมาะสม

สถานีรถไฟฟ้าบีทีเอสสำโรง
ตั้งอยู่ใกล้ๆกับสถานีตำรวจภูธรสำโรงเหนือและคลองสำโรง เริ่มสร้างมาตั้งแต่ปี 2561 เป็นหนึ่งในเส้นรถไฟฟ้าสายสีเขียวสำโรง-เคหะสมุทรปราการ เป็นรถไฟฟ้าที่เปิดให้ผู้ที่ต้องการไปสถานที่ต่างๆในเส้นรถไฟฟ้าได้ง่ายสำหรับเขตสมุทรปราการ เชื่อมต่อสถานีหลายสถานี เช่น สำโรง ปู่เจ้า ช้างเอราวัณ โรงเรียนนายเรือ ปากน้ำ ศรีนครินทร์ แพรกษา สายลวด และ เคหะสมุทรปราการ และยังเชื่อมต่อกับสถานีรถไฟฟ้าสายอื่นๆอีกหลายสิบแห่งอีกด้วย

ห้างสรรพสินค้าอิมพีเรียล เวิลด์ สำโรง
ห้างอิมพีเรียลสำโรง ห้างที่อยู่คู่กับคนสำโรงมาช้านาน เป็นห้างที่เรียกว่ามีพร้อมทุกอย่างในเรื่องของคอมมูนนิตี้ตั้งแต่ร้านอาหาร ร้านขายเสื้อผ้า ไปจนถึงงานอีเว้นท์ที่จัดขึ้นในทุกสัปดาห์ มีชั้นตึกทั้งหมด 6 ชั้น โดยชั้นบนสุดจะเป็นสระว่ายน้ำกับหอประชุมและสำนักงาน ก่อตั้งมาตั้งแต่ปี พ.ศ.2525 จนถึงปัจจุบัน มีบิ๊กซีและเมเจอร์ซินิเพล็กซ์เป็น 2 กิจการที่สำคัญที่ทำให้ห้างน่าดึงดูดให้คนเข้ามาเที่ยว

เพื่อนๆสามารถเช่ารถสมุทรปราการ เพื่อขับรถไปท่องเที่ยวในเขตสำโรงได้สบายๆเลย